Wildschade kostenpost boer en jager.
Het maartschappelijk draagvlak voor natuurbehoud en -beheer is breed en stevig. En dat is een groot goed: de mens neemt verantwoordelijkheid voor het behoud van een goede leefomgeving en voor het behoud van de natuur.
Het faunafonds is door de landelijke overheid in het leven geroepen om de grondgebruikers schadeloos te stellen voor de gevolgen van het gevoerde beleid van natuurbehoud voor de recreatie van de maatschappij door bij de jagers jaarlijks een bijdrage te innen als onderdeel van de kosten voor de jachtakte. Bij de "recreant” wordt daarentegen geen aparte bijdrage geïnd. Voor hen is de natuur "gratis”, maar wel ten koste van de grondgebruiker en jager.
Grondslag faunafonds.
Het is vele malen effectiever om de ontheffingsregels zodanig te verruimen, dat er effectief beheert kan worden door aantallen van de de populaties tot de (bijvoorbeeld in het ganzenakkoord) overeengekomen aantallen terug te brengen én daarmee de schade te voorkomen.
Gevolg: minder schade, minder schadevergoeding nodig, minder administratie (= kleinere en dus goedkopere overheid) én een betere balans in de natuur. Iedereen blij: belastingbetaler, overheid, grondgebruiker, jager én ook recreant.
Het beheer van het Faunafonds is ondergebracht bij de uitvoeringsorganisatie van de samenwerkende 12 provincies: BIJ12.
Overheid zadelt boer en jager op met extra lasten.
Nu de overheid overal aan het besparen is, wordt opnieuw een extra "belasting” aan de grondgebruiker opgelegd. Voor het aanvragen van een schadevergoeding wordt een "behandelbedrag” van €300,= voor het in behandeling nemen van een schadegeval verlangd. Het is feitelijk een botte methode van kostenbesparing die provincies willen toepassen via het Faunafonds. Wie bij het fonds wil aankloppen voor vergoeding voor wildschade, moet dat geld eerst overmaken naar het Faunafonds. Eerst betalen, dan misschien je schade ver-goed krijgen. Grondgebruikers worden wederom extra benadeeld.
De overheid wil het behandelbedrag graag beschouwen als een soort van leges, een vergoeding voor verrichte werkzaamheden zoals die ook gelden bij een vergunningaanvraag. Maar dit is wel een raar soort leges. Bij vergunningen krijg je nog een product, in de vorm van toestemming dat je iets mag doen. Bij leges voor schade-uitkering ontbreekt die logica. Het product dat je van de overheid terugkrijgt, bestaat uit een schadevergoeding voor schade ontstaan door de beleidskeuzes van diezelfde overheid. Hierin past ook het voornemen om bij overschrijding van het beschikbare budget voor bijvoorbeeld ganzen-schade in de zomer iedereen naar rato te korten: grondgebruiker wederom "het haasje”. Als je er over nadenkt eigenlijk een zeer bedenkelijke zaak.
Vooral omdat diezelfde provincies de bestrijdingsmogelijkheden van wildschade onder druk van de gevoerde rechtszaken door de natuurliefhebbers, etc. sterk beperken door zodanige regels aan de ontheffingen te verbinden, dat dit voor de uitvoerder (de jager) welhaast onmogelijk wordt om de wildschade effectief te bestrijden. Grondgebruiker wederom het slachtoffer.
Een eerder plan voor een behandelbedrag strandde op heftig protest uit de praktijk. Omdat er toen bovendien net zicht op een ganzenakkoord was, dat ertoe zou leiden dat schades afnemen, was de noodzaak minder groot.
Besparing op uitvoeringskosten ofwel efficiency is een andere beweegreden. Dit is een goed uitgangspunt. Maar de kosten komen nu wel erg eenzijdig bij de boer te liggen. Wildschade wordt duurder. Voor de groep die tienduizenden euro's vergoed krijgt, maakt het relatief weinig uit. Maar de groep ondernemers met veel kleine schades is vele malen groter en die krijgen de pest in over alles wat met wild te maken heeft: erg slecht voor het natuurbehoud en de recreant.
Wildschade……wat is dat precies?
De meeste mensen hebben geen beeld van wat de term wildschade
eigenlijk inhoud. Om de lezer een indruk te geven van de (economische) wildschade
en wat dit voor de grondgebruiker betekent geven we met onderstaande beelden
enige voorbeelden.
Duivenval in de mais.
De grondgebruiker zaait meestal 1x per jaar de mais in om na
de oogst aan het einde van de zomer te kunnen beschikken over voldoende voedsel
voor het vee in de winterperiode. Duiven, kraaien, verschillende soorten ganzen
en varkens (wilde zwijnen) zijn ook erg gecharmeerd van de rijpende mais. Dit
eiwitrijke voedsel is voor hen eenvoudig te bemachtigen en ze eten dit vlak
voor de oogstperiode op. Dat vindt meestal plaats in aanzienlijke aantallen:
een "duivenval” genoemd (landende of invallende duiven).
Houtduiven op de mais……… op deze foto ruim 70 stuks……… en hier ruim 200 stuks geteld
Foto’s: Bert Houwen (facebook).
Iedere duif eet ieder dag meermalen enkele halve onsjes mais
(kropinhoud) op, zoals blijkt uit de analyse van de tijdens een duivenval
geschoten exemplaren.
Geschoten duif……………… Opengesneden
krop met mais… Gewogen inhoud van de krop: 47 gr.
Foto’s:
Bert Houwen (facebook).
Ogenschijnlijk lijkt een duivenval weinig schade op te
leveren, maar de totale hoeveelheden van de opgegeten mais bij deze hoge
aantallen duiven per duivenval bij elkaar opgeteld lopen in snel tempo op én deze
stopt pas wanneer na een paar dagen vrijwel alle mais door de duiven is opgegeten.
Naast de duivenval eten ook de kraaien, ganzen en wilde
zwijnen deze rijpende mais. Bij wildschade door de wilde zwijnen komt ook nog
het neerhalen van de maisstengels om bij de rijpende mais te komen, waardoor
het maaien van de mais onmogelijk wordt.
Met alle gevolgen van dien: door de grondgebruiker moet om
de winter door te komen voor zijn vee alle voedsel aangekocht worden. Een
schadepost van enkele duizenden euro’s per seizoen. Kosten die voor de
grondgebruiker moeten worden voorkomen.